Veelbelovend maar veeleisend
DE MEERN – De toenemende digitalisering op de Noordzee en van het visserijvak biedt kansen voor de visserij. Maar om die kansen te kunnen grijpen moet er nog heel veel gebeuren op technisch, organisatorisch en juridisch gebied. Digitalisering was het thema van de VIN-bijeenkomst eerder deze maand, waar ook een korte stand van zaken werd gegeven. Meer actieve vissers zijn gewenst.
Jan Peter Oele van het Visserij Innovatie Netwerk gaf vrijdag 14 juli in De Meern een terugblik. In het eerste half jaar van het VIN zijn de deelnemers al acht keer bijeengekomen. Naast die thema-bijeenkomsten zijn er twee adviezen uitgebracht aan LNV en hebben VIN-deelnemers input gegeven op de recent gepubliceerde Energievis-subsidieregeling en op de Visie Voedsel uit zee en grote wateren. In de tweede helft van het jaar moet meer ingezet worden op internationale samenwerking en de nieuwe generatie vissers, het betrekken van markt- en ketenpartijen en het onderzoeken van internationale innovaties op het gebied van alternatieve brandstoffen.
Pedro Rappé sprak over autonome dataverzameling door vissersschepen. Die data zijn (met toestemming ook door derden) voor veel doeleinden te gebruiken: van traceerbaarheid tot onderhoud en van veiligheid tot duurzaamheid. Om de potentie waar te maken is een stevige businesscase nodig, die met derde partijen ontwikkeld moet worden. Daarop wees ook Jan Jaap Poos van Wageningen UR, die vertelde over de resultaten van het Catching Data-onderzoek. Voor succesvol uitrollen over de vloot zijn tevens gestandaardiseerde technieken nodig en het aanstellen van een centrale coördinator voor datamanagement.
De optische garnalensorteermachine van De Boer RVS zorgt ervoor dat ongewenste bijvangst snel overboord kan en sorteert de garnalen naar de verschillende grootteklassen. De machine doet ook aan dataverzameling: vangstsamenstelling, registratie van de bijvangst, plaats, datum en tijd van de trek etc. Zeven op de afslag kan hiermee overbodig worden, maar voor deze ketenverkorting is wel verandering in wet- en regelgeving nodig.
Vertrouwen
Na de presentaties volgde een panelgesprek over digitaliseringsmogelijkheden voor de visserijsector, geleid door Tim Haasnoot van ProSea en Arie Mol van het VIN. Margreet van Vilsteren van Good Fish ziet data als een middel om de visserijsector te verduurzamen en niet als doel op zich. Louwe Post van Post Consultancy denkt dat met data de aanwezigheid van vis op de visgronden beter voorspeld kan worden, waardoor vissers gerichter kunnen vissen, minder hoeven te stomen en bijvangst kunnen vermijden.
Visserijwetenschapper Martin Pastoors (F&F) ziet een meerwaarde in het combineren van door veel schepen in real-time verzamelde data. Hotze de Jong van Rijkswaterstaat en het Offshore Expertise Centrum benadrukte de waarde van data voor derde partijen, zoals de overheid. Volgens Teun de Boer van EFICE zijn er nog stappen te zetten op het gebied van ‘kwaliteitsborging en data integriteit’. Visser Hendrik Romkes (MDV 1) benadrukte het belang van wederzijds vertrouwen. Door betere samenwerking hoopt hij dat ook andere vissers overtuigd raken van de meerwaarde van het verzamelen van data; het komt niet alleen anderen maar ook de eigen onderneming en opvarenden ten goede.
Gevoelig
Ook Dirk Kraak (BRA 7) bezocht de bijeenkomst. Het onderwerp digitalisering ligt volgens hem gevoelig. ,,Vissers zien dit als de zoveelste enkelband, bovenop VMS, AIS, Black Box en E-Logboek. Maar bij het VIN bespraken we vooral de voordelen die digitalisering voor ons kan hebben en zelfs de mogelijkheid van een klein extra verdienmodel. In mijn eigen projectvoorstel MMO-DBE dat ik schreef voor het groeifonds Digitalisering Noordzee benoem ik al een aantal mogelijkheden waarmee de visserman in de toekomst een deel van zijn omzet kan veiligstellen. Al met al was het een informatieve middag en we waren het er allemaal mee eens dat digitalisering ons een beter toekomstperspectief kan geven. Mijn voorstel voor een coördinator en een werkgroep digitalisering werd dan ook positief ontvangen. Word vervolgd.’’
Dat vervolg het liefst wel met een grotere groep actieve vissers, aldus Kraak. ,,Ik merk dat de groep actieve vissers die plaats hebben genomen in het VIN te klein is. Uit ervaring weet ik dat een mens liever zegt wat hij niet wil dan wat hij wel wil, en dat er nog veel wantrouwen is richting de overheid. Maar ook de vooroordelen die er zijn over het VIN doen onze sector geen goed. Niemand is perfect en niet alles gaat zoals je het zelf wil, maar door alles maar weg te wuiven en uit handen te geven weet je zeker dat je krijgt wat je niet wilt. Daarom zeg ik: probeer je positief in te zetten voor de sector en doe actief mee in jouw PO-bestuur of sluit je aan bij het VIN, en denk mee over de toekomst van onze mooie sector, want alleen met elkaar gaan we toekomst schrijven.’’
